Johari penceresi, psikologlar Joseph Luft ve Harry Ingham tarafından geliştirilen bir modeldir ve insanların kendilerini ve başkalarını daha iyi anlamalarına yardımcı olur. Bu model, kişiliğimizi dört farklı alana ayırarak, farkındalığımızı artırmayı hedefler.
Johari Penceresi'nin Dört Alanı
Açık Alan:
Hem sizin hem de başkalarının bildiği özelliklerin yer aldığı alandır. Bu alanda adınız, yaşınız, hobileriniz, mesleğiniz gibi herkesçe bilinen ve açıkça paylaştığınız bilgiler bulunur. İletişimin en açık ve sağlıklı olduğu alandır.
Kör Nokta:
Başkalarının farkında olduğu, ancak sizin farkında olmadığınız özelliklerin yer aldığı alandır. Örneğin, toplantılarda sinirlendiğinizde bunun farkında olmamanız gibi durumlar bu alana örnektir. Geri bildirimlerle bu alandaki açıklarınızı görebilirsiniz.
Gizli Alan:
Sizinki gibi başkaların bilmediği özelliklerin bulunduğu alandır. Kişisel sırlarınız, korkularınız, hayalleriniz gibi özel bilgileri içerir. Bu alandaki paylaşımlarınız arttıkça alanınız daralır.
Bilinmeyen Alan:
Ne sizin ne de başkalarının bilmediği potansiyellerin ve özelliklerin yer aldığı alandır. Yeni deneyimler ve kişisel gelişimle bu alan genişleyebilir.
Johari Penceresi'nin Önemi ve Faydaları
Kendini tanıma:
Kendi özelliklerimizi daha iyi tanıyarak güçlü ve zayıf yönlerimizi anlama fırsatı buluruz.
İletişim becerilerini geliştirme:
Başkalarının bakış açılarını anlamak iletişimi daha etkili hale getirir.
İlişkileri güçlendirme:
Empati yeteneğimizi geliştirerek çevremizdekilerle daha sağlıklı ilişkiler kurmamızı sağlar.
Kişisel gelişim:
Kendimizi geliştirmek için hangi alanlara odaklanmamız gerektiğini belirlemede yardımcı olur.
Açık Alan Örneği
Adınız:
Herkes tarafından bilinen bir bilgi olduğu için açık alana aittir.
Mesleğiniz:
İş arkadaşlarınız ve çevrenizdeki insanlar tarafından bilinen bir bilgi olduğu için yine açık alanınızda yer alır.
Hobileriniz:
Sosyal medyada paylaştığınız veya arkadaşlarınızla konuştuğunuz hobileriniz, açık alanınızda bulunur.
Kör Nokta Örneği
Sinirlendiğinizde yaptığınız mimikler:
Siz farkında olmasanız da çevrenizdeki insanlar tarafından fark edilen bu davranışınız, kör noktanıza örnektir.
Topluluk içinde konuşurken heyecanlanmanız:
Kendinizi sakin hissetseniz bile, başkaları tarafından heyecanlı olarak algılanmanız kör noktanızı ortaya koyabilir.
Gizli Alan Örneği
Çocukluğunuzdan kalan bir korkunuz:
Bunu sadece güvendiğiniz kişilerle paylaştığınızda, bu bilgi gizli alanınızda yer alır.
Hayalleriniz:
Gerçekleştirmediğiniz veya kimseye anlatmadığınız hayalleriniz, gizli alanınızın bir parçasını oluşturur.
Bilinmeyen Alan Örneği
Keşfedilmemiş yetenekleriniz:
Daha önce denemediğiniz yetenekleriniz, bilinmeyen alanınızda bulunur.
Stres altında nasıl davrandığınız:
Benzer bir durumla karşılaşmadığınız için, stres altında nasıl tepki vereceğiniz bilinmeyen alandadır.
Özetle,Johari penceresi, kişisel gelişime katkıda bulunan bir araçtır. Bu model ile iletişim becerileri geliştirilebilir, ilişkiler güçlendirilebilir ve derin bir farkındalık kazanılabilir.
Not:Johari penceresi statik değildir. Hayatımızdaki deneyimlerle penceremizin boyutları değişebilir. Terapi veya güven duygusuyla gizli veya kör noktalarımızı azaltabiliriz.